Saturday, September 10, 2022

JONAH: MAHAL KA NI LORD KAHIT NAGPAPASAWAY KA

Mas kilala ninyo siguro si Jonah bilang propetang kinain ng malaking isda (hindi po balyenaang sabi ng Biblcal texts). At kung mayroon mang isang propetang mas naka-identify si Lord ay si Jonah na iyon dahil isa siyang local hero sa northern part of Israel, ang Nazareth. Remember: inihalintulad niya ang kaniyang muling pagkabuhay sa paglagi ni Jonah sa tiyan ng isda (Matthew 12:40). 

It is only appropriate to state that the story of Jonah is the great case of resurrection in the Old Testament. Namatay siya at kinain ng malaking isda at muling binuhay upang maghatid ng Mabuting Balita sa mga makasalanan (2:16-17). Just like Jesus. Another crucial fact: ang story na ito ay isang historical account, hindi kuwento ni Pinocchio. Propeta si Jonah noong panahon ni King Jeroboam II (2 Kings 14:25).

Maikli lang ang book of Jonah. Pero hindi ibig sabihin ay napaka-trivial ng kaniyang mensahe. Ang totoo niyan: dito pinatunayan ni Yahweh kung gaano kadakila, kalalim at minsan, ka-incomprehensible ang Kaniyang pagmamahal sa lahat. 

Isa sa dakilang aral: huwag mag-ala Jonah. Huwag kang makipagmatigasan kay Lord. Hindi ka mananalo. Hindi mo kayang takasan ang calling Niya. Susundan at susundan ka ng pangungulit Niya. Consider that as a great privilege dahil napili ka. Bihira ang nabibigyan ng pagkakataon na maging representative Niya. 

Matigas talaga minsan ang ulo natin at feeling mas matalino pa kay Lord. Natanong ninyo na ba bakit ayaw na ayaw ni Jonah na puntahan ang Nineve? Magkakaroon kayo ng clue sa chapter 4:1-2.  Reklamo niya: “….is this not what I said when I was still at home? That is why I was so quick to flee to Tarshish. I knew that you are a gracious and compassionate God, slow to anger and abounding in love, a God who relents from sending calamity.” 

Ito rin ang naganap noong sinabihan niya si Jeroboam II pero pinagpala pa ni Lord at pinalawak ang kaniyang teritoryo. Ito ang linyahan ni Jonah: “Lord, hindi puwedeng i-bless mo ang masasama, kasi laging sasama ang mga iyan.” Bottomline: galit si Jonah sa ganitong scenario. He simply does not want wicked people to take advantage of divine mercy.

Ipagpag ang self-righteousness. Tindi ng rebuke ni Lord kay Jonah nang mag-tantrums siya. Ganito ang mensahe sa kaniya (4:6-10): “Concerned na concerned ka sa halaman na pinatubo ko para bigyan ka ng lilim kahit hindi ikaw ang nagpalago. Itong Nineveh na may at least 120,000 na populasyon ay hindi mo kayang mahalin? Ibahin mo ako: malulungkot ako kapag napahamak ang mga ito.” Ganito rin ang sinabi ni Pablo sa Romans 3:9: “What shall we conclude then? ARE WE ANY BETTER? Not at all! We have already made the charge that Jews and Gentiles alike are all under sin.” 

Good news: nagsisi naman ang mga taga-Nineve. Bad news: bumalik pa rin sila sa pasaway mode. Kaya sa sulat ni Nahum 150 years later, kailangan na silang disiplinahin (1:3). Mahal tayo ni Lord nang sobra-sobra. Kaya niya tayong patawarin pero God of holiness and justice din Siya. 

Balikan natin ang main message: Mahal ka ni Lord kahit nagrerebelde ka sa Kaniya. Matindi ang pasensiya Niya sa lahat (Psalm 103:18-13). Slow to anger and very rich in mercy. BUT, isang malaking BUT. Kung hindi ka magsisisi sa iyong kasalanan at aayusin ang buhay mo, wait ka lang sa matinding kaparusahan Niya. 

Huwag abusuhin ang Kaniyang kabutihan. His patience also runs out.  Kailangang tapusin ang kasalanan para hindi tayo mapahamak at mapahamak ang iba bunga ng ating mga kalokohan. Parte ng grasya ng Diyos ay magparusa sa kasalanan. Truth and grace revealed.

KAPAG NALAYO, HINIHINTAY LANG TAYO NI LORD NA MAGBALIK-LOOB SA KANIYA

Naranasan ninyo na ba ito: epic ang ginawa mong kalokohan sa isang tao pero nagawa ka pa rin niyang patawarin at gawan ng kabutihan? Palagay ko naman, kahit paano, ay namangha ka at kinapitan ng hiya. 

Ganiyan ang pag-ibig na ipinakita ni Yahweh sa mga Israelita na ipinahayag at naranasan ni Hosea. Minahal ni Hosea si Gomer kahit mas pinil nitong sumama sa iba. Faithful sa atin si Lord kahit nagtataksil tayo sa Kaniya (ref. Lamentations 3:23, 2 Tim. 2:13). The nation Israel was faced with a privilege and a responsibility. Sila ang niloob ni Yahweh na maging modelo sa pagsunod sa Kaniya. Kaya pinapili sila: blessings or curse? (Deuteronomy 28). Their call. 

You can read Hosea with the Book of Amos syntopically dahil sila ang tinawag na “last chance prophets” para gisingin ang bayan ng Israel bago sila ipasakop sa mga Assyrians. Si Hosea ay isang urban northerner, si Amos ay simpleng farmer from the South. Magkaiba ang tono ng kanilang pagsusulat. Amos focused on God’s justice (appealing to the head) while Hosea speaks of God’s mercy (appealing to the heart). 

Let’s summarize the book. Una, Nilitanya ni Hosea ang lahat ng kasamaan ng mga Israelita (chapters 1-3). Relatively well-off ang Northern kingdom of Israel noong kaniyang panahon with Assyrians as the superpower of that period. Maraming yumaman pero marami ding naghirap (haves vs. have nots). It was also a period of moral decline. Maraming umaabuso sa kanilang kapangyarihan, lulong sa alak at prostitusyon ang marami, at nalimutan ng bayan ang mga kautusan ni Yahweh. Sinasamba nila ang diyus-diyusan ng mga bayang nakapaligid sa kanila. 

As a historical note: nahati sa dalawa ang Israel dahil sa civil war noong panahon ni Haring Solomon (due to forced labor issues, ref: 1 Kings 9:15-17). Naiwan sa South ang dalawang lahi ni Judah at Benjamin (na siyang mas sumunod sa kautusan na binigay through Moses). Sila ang naging tagasunod ni Rehoboam, anak ni Solomon. 

Under Jeroboam, nagrebelde ang Northern kingdoms (composed of 10 tribes of Israel) at lumikha ng sarili nilang pamumuhay kasama ng masasamang lahi. May saril silang uri ng pagsamba. Sa templo ng Bethel at Samaria, naglagay sila ng gintong guya at doon nakikipagtalik sa mga lalake at babaeng prostitutes ang mga taumbayan sa paniniwalang pagpapalain ng diyos-diyosan ang kanilang mga pananim. 

Interesting trivia: On average, ang mga hari sa Northern Kingdom ay tumatagal lamang ng 3 taon. Ang daming patayan at assassination plots. Kakaiba ang political tenure ng mga Southern Kings: at least 33 years. See the difference kapag sumusunod sa kalooban ng Diyos at hindi? 

Bilang pagdidisiplina, inihayag ni Yahweh ang consequences ng katigasan ng kanilang puso (chapters 4-10). Nagkaroon ng taggutom (para sabihin sa kanilang walang bisa ang kanilang mga temple rituals), water shortage, pagkasira ng pananim, mga sakit at pandemya. Sinira rin ni Yahweh ang mga siyudad sa pamamagitan ng mga kidlat sa gitna ng mga bagyo at nilindol ang buong teritoryo (ref. Zech. 14:5). 

At ang ultimate discipline: ang pag-exile sa kanila ng mga Assyrians 10 years after ng pahayag ni Hosea. Ganiyan manggising ang Makapangyarihang Diyos! Pero ang lahat ng iyan ay ipinahayag sa Israel paulit-ulit. Hindi nagpaparusa ang Diyos nang walang warning (ref. Amos 3:7). 

Ganunpaman, nagtapos ang pahayag ni Hosea sa pangako ng Panginoon na ililigtas Niya ang Israel sa bandang huli (chapters 11-14). Kahit nagtaksil ang mga Northerners, hindi pa rin sila itinakwil ni Yahweh. They are still the apple in God’s eye. 

Ibang klaseng grasya at awa di ba? Si Lord na ang pinagkasalaan, Siya pa rin ang gagawa ng paraan para hindi maparusahan? Iyan kasi ang Kaniyang kalikasan. Hindi Niya kailanman nanaisin na mapahamak ang sinuman. It is His will that none should perish but everyone to come to repentance (2 Peter 3:19). Nilikha niya ang impiyerno hindi para sa mga tao kundi sa mga kampon ng kaaway (Matthew 25:41). Ang tao ang pumipili ng Kaniyang kapahamakan.

Katulad ng bayan ng Israel, hindi tayo pinili ng Diyos kasi magaling at angat tayo sa iba (ref. Deut.7:6-8). Minahal Niya tayo dahil pinili Niyang mahalin tayo. Sa gitna ng ating pagkukulang, Siya ang Diyos ng pag-asa. Kapag ikaw ay nagpakumbaba, nagsisi sa iyong mga kalikuan at tanggapin si Jesu-Cristo bilang Diyos, Hari at Panginoon ng iyong buhay, mawawasak ang sumpa ng kasalanan sa iyong buhay. Sinasabi Niya sa iyo: “Pinatnubayan Kita nang buong pagmamalasakit at nang buong pagmamahal.” (Hosea 11:4). Balik na sa piling Niya. Now na.